Ο 7χρονος γιος της Jana Della Rosa, ο Riley, δεν είχε ποτέ ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη δουλειά της ως πολιτειακή αντιπρόσωπος του Αρκάνσας. Τουλάχιστον, όχι μέχρι που άρχισε να πιέζει για να έχουν οι μαθητές 40 λεπτά διάλειμμα κάθε μέρα. Τότε, λέει η ίδια, μεταμορφώθηκε σε έναν μικρό λομπίστα.

"Όλο αυτό το διάστημα δεν είχα μια ωραία δουλειά", δήλωσε η Della Rosa, μια Ρεπουμπλικανή από την πόλη Rogers και μητέρα δύο παιδιών. "Τώρα η μαμά έχει μια ωραία δουλειά. Με ρωτάει τουλάχιστον κάθε εβδομάδα: "Μου έχεις βάλει κι άλλο διάλειμμα;"".

Με φόντο τις απεργίες των δασκάλων που στοχεύουν σε συστήματα τα οποία αισθάνονται ότι δεν ανταποκρίνονται στους δασκάλους και τους μαθητές, η προσπάθεια να περάσουν νόμοι που επιβάλλουν το διάλειμμα για τα παιδιά ηλικίας δημοτικού έχει πάρει φόρα. Παιδιά σαν τον Ράιλι δεν είναι τα μόνα που πιστεύουν ότι είναι καλή ιδέα: Η μία μελέτη μετά την άλλη έχει δείξει ότι ο χρόνος του αδόμητου παιχνιδιού είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη, όχι μόνο ωφελεί τη σωματική υγεία αλλά και βελτιώνει τηνγνωστικές ικανότητες που κανονικά δεν συνδέονται με το παιχνίδι, συμπεριλαμβανομένης της εστίασης και της ανάκλησης.

Αισθανόμενοι ένα κίνημα που βρίσκεται σε εξέλιξη - ένα κίνημα που καθοδηγείται από απογοητευμένους εκπαιδευτικούς, γονείς και ομάδες υπεράσπισης όπως η National PTA - πολιτικοί σε όλες τις ΗΠΑ εισάγουν νομοθεσία που θα εναρμονίζει το σχολικό ημερολόγιο με τις διαθέσιμες έρευνες και θα απαιτεί από τα σχολεία να παρέχουν περισσότερο χρόνο για παιχνίδι στους μικρούς μαθητές.

Η έρευνα λέει...

Τα οφέλη ενός διαλείμματος στη σχολική ημέρα επεκτείνονται πέρα από την αξία του χρόνου που περνάει έξω.

Μια μελέτη του 2014 σε περισσότερους από 200 μαθητές δημοτικού, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι η σωματική δραστηριότητα βελτίωσε τη φυσική κατάσταση και την εγκεφαλική λειτουργία των μαθητών, ενισχύοντας την ακρίβεια και το χρόνο αντίδρασής τους σε γνωστικά καθήκοντα. Άλλες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά που έχουν αδόμητο χρόνο κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας παρουσιάζουν μεγαλύτερη δημιουργικότητα και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, είναι λιγότερο διασπαστικά και μαθαίνουν κρίσιμες κοινωνικέςμαθήματα όπως το πώς να επιλύουν τις διαφορές και να διαμορφώνουν σχέσεις συνεργασίας.

Επικαλούμενο όλους αυτούς τους παράγοντες, το 2017 τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) - τα οποία διαφοροποιούν το παιχνίδι από τη φυσική αγωγή, ορίζοντας το διάλειμμα ως "μη δομημένη σωματική δραστηριότητα και παιχνίδι" - συνέστησαν τουλάχιστον 20 λεπτά διάλειμμα την ημέρα σε επίπεδο δημοτικού σχολείου.

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αναφέρθηκε επίσης, περιγράφοντας το διάλειμμα σε μια δήλωση πολιτικής του 2012 ως "απαραίτητο διάλειμμα μέσα στην ημέρα για τη βελτιστοποίηση της κοινωνικής, συναισθηματικής, σωματικής και γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού", το οποίο "δεν πρέπει να παρακρατείται για τιμωρητικούς ή ακαδημαϊκούς λόγους".

'Με κάνει να θέλω να κλάψω'

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, καθώς ο ομοσπονδιακός νόμος No Child Left Behind Act εισήγαγε μια νέα εστίαση στις τυποποιημένες εξετάσεις -και τα σχολεία ανταποκρίθηκαν στις νέες ανησυχίες για την ασφάλεια και τη συρρίκνωση των προϋπολογισμών-, η διαδικασία θεωρήθηκε όλο και περισσότερο αναλώσιμη.

Σε μια προσπάθεια να δοθεί έμφαση στα βασικά μαθήματα, το 20% των σχολικών περιφερειών μείωσαν το χρόνο για διάλειμμα μεταξύ 2001 και 2006, σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου George Washington. Και μέχρι το 2006, το CDC είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ένα τρίτο των δημοτικών σχολείων δεν προσέφερε καθημερινό διάλειμμα σε καμία τάξη.

"Όταν πάμε πίσω στην αρχή των δημόσιων σχολείων και στην προσπάθεια να μορφωθούν τα παιδιά πριν από 135 χρόνια, όλα είχαν διάλειμμα", δήλωσε ο Robert Murray, παιδίατρος που συνυπογράφει τη δήλωση της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.

"Τη δεκαετία του '90, καθώς επικεντρωνόμασταν όλο και περισσότερο στα μαθήματα κορμού και στις ακαδημαϊκές επιδόσεις και στα αποτελέσματα των εξετάσεων και όλα αυτά, οι άνθρωποι άρχισαν να βλέπουν το διάλειμμα ως ελεύθερο χρόνο που θα μπορούσε να αφαιρεθεί", δήλωσε ο Murray.

Οι ερευνητές και οι δάσκαλοι λένε ότι τα παιδιά έχουν υποφέρει από αυτό. Η Deb McCarthy, δασκάλα της πέμπτης τάξης στο δημοτικό σχολείο Lillian M. Jacobs στο Hull της Μασαχουσέτης, είπε ότι άρχισε να βλέπει αύξηση των προβλημάτων συμπεριφοράς και του άγχους πριν από οκτώ χρόνια περίπου. Η ίδια κατηγορεί τις αυξημένες προσδοκίες και την απώλεια χρόνου παιχνιδιού στο σχολείο. Υπάρχουν σχολεία όπου τα παιδιά δεν έχουν καθόλου διάλειμμα, είπε,επειδή ο χρόνος που κάποτε προοριζόταν για παιχνίδι είναι τώρα αφιερωμένος στην προετοιμασία για τις εξετάσεις.

"Με κάνει να θέλω να κλάψω", δήλωσε ο McCarthy, απηχώντας την απογοήτευση πολλών εκπαιδευτικών δημοτικού σε όλη τη χώρα, οι οποίοι υποστήριξαν ότι ο περισσότερος "καθιστικός χρόνος" δεν ήταν αναπτυξιακά κατάλληλος. "Διδάσκω 22 χρόνια και έχω δει από πρώτο χέρι την αλλαγή".

Καταστάσεις παιχνιδιού

Τώρα ορισμένες πολιτείες προσπαθούν να αντιστρέψουν την πορεία τους. Τουλάχιστον πέντε από αυτές έχουν θεσπίσει νόμο για το διάλειμμα: το Μιζούρι, η Φλόριντα, το Νιου Τζέρσεϊ και το Ρόουντ Άιλαντ επιβάλλουν 20 λεπτά διάλειμμα καθημερινά για τους μαθητές του δημοτικού, ενώ η Αριζόνα απαιτεί δύο περιόδους διαλείμματος χωρίς να καθορίζει τη διάρκειά τους.

Επτά ακόμη πολιτείες - η Αϊόβα, η Βόρεια Καρολίνα, η Νότια Καρολίνα, η Λουιζιάνα, το Τέξας, το Κονέκτικατ και η Βιρτζίνια - απαιτούν μεταξύ 20 και 30 λεπτών καθημερινής φυσικής δραστηριότητας για τα δημοτικά σχολεία, αφήνοντας στα σχολεία τον τρόπο κατανομής του χρόνου. Πρόσφατα, οι νομοθέτες στο Κονέκτικατ πρότειναν νομοσχέδιο για την αύξηση της δέσμευσης του χρόνου αυτής της πολιτείας σε 50 λεπτά.

Μεγάλο μέρος της νομοθεσίας των τελευταίων ετών ξεκίνησε μετά από προτροπή γονέων και εκπαιδευτικών. Ο νόμος της Φλόριντα, που προτάθηκε για πρώτη φορά το 2016, ψηφίστηκε το 2017 αφού οι "μαμάδες για το διάλειμμα" σε όλη την πολιτεία οργανώθηκαν στο Facebook και άσκησαν πιέσεις στους νομοθέτες. Η ομάδα βοηθά τώρα τους γονείς σε άλλες πολιτείες να οργανώσουν τους δικούς τους αγώνες για το ελεύθερο παιχνίδι.

Ένα νομοσχέδιο που θα απαιτούσε 20 λεπτά διάλειμμα στη Μασαχουσέτη απέτυχε πέρυσι, αλλά η McCarthy, μέλος της επιτροπής κυβερνητικών σχέσεων του Συλλόγου Εκπαιδευτικών της Μασαχουσέτης, ελπίζει ότι θα περάσει φέτος. "Ήρθαμε πολύ κοντά την τελευταία φορά, αλλά μετά αποφάσισαν να το θέσουν σε μελέτη", είπε. "Δεν ξέρω τι υπάρχει πραγματικά να μελετηθεί, για να είμαι ειλικρινής".

Ορισμένοι εκπαιδευτικοί έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι οι νόμοι για το διάλειμμα προσθέτουν άλλη μια εντολή σε μια σχολική ημέρα που είναι ήδη γεμάτη με απαιτήσεις. Η Άννα Φάσκο, πρόεδρος της Ένωσης Εκπαιδευτικών Broward και κάποτε δασκάλα της πέμπτης τάξης, δήλωσε ότι η απαίτηση της Φλόριντα για διάλειμμα είναι "καλό πράγμα, αλλά ξέχασαν να σκεφτούν πού θα χωρέσει".

Άλλοι αποφάσισαν να επανεξετάσουν το διάλειμμα σε επίπεδο σχολείου ή περιφέρειας. Ένα πρόγραμμα που ονομάζεται LiiNK - Let's Inspire Innovation 'N Kids - σε αρκετές σχολικές περιφέρειες του Τέξας στέλνει τα παιδιά έξω για τέσσερις 15λεπτες περιόδους διαλείμματος καθημερινά.

Η Debbie Rhea, καθηγήτρια και αναπληρώτρια κοσμήτορας στο Χριστιανικό Πανεπιστήμιο του Τέξας, ξεκίνησε την πρωτοβουλία αφού είδε μια παρόμοια πρακτική στη Φινλανδία. Της θύμισε τα δικά της χρόνια στο δημοτικό σχολείο.

"Έχουμε ξεχάσει τι θα έπρεπε να είναι η παιδική ηλικία", δήλωσε ο Rhea, ο οποίος ήταν καθηγητής φυσικής αγωγής πριν ασχοληθεί με την ακαδημαϊκή κοινότητα. "Και αν θυμηθούμε την εποχή πριν από τις εξετάσεις -που θα ήταν στη δεκαετία του '60, του '70, στις αρχές του '80- αν θυμηθούμε εκείνη την εποχή, τα παιδιά μπορούσαν να είναι παιδιά".

Το LiiNK ήταν μια μεγάλη αλλαγή για την ανεξάρτητη σχολική περιφέρεια Eagle Mountain Saginaw, όπου τα σχολεία είδαν τον χρόνο διακοπών τους να τετραπλασιάζεται μετά την εφαρμογή του προγράμματος πριν από τέσσερα χρόνια.

"Είδαμε εκπληκτικές αλλαγές στους μαθητές μας", δήλωσε η συντονίστρια του LiiNK Candice Williams-Martin. "Η δημιουργική τους γραφή έχει βελτιωθεί. Η λεπτή κινητική τους δεξιότητα έχει βελτιωθεί, ο δείκτης μάζας σώματος έχει βελτιωθεί. Η προσοχή στην τάξη έχει βελτιωθεί".

Νέες αρχές

Η τάση της υιοθέτησης του διαλείμματος ενθαρρύνει ερευνητές όπως ο Murray, ο οποίος είναι αισιόδοξος ότι τα σχολεία θα συνεχίσουν να δίνουν πίσω στα παιδιά αυτόν τον κρίσιμο ελεύθερο χρόνο. "Νομίζω ότι πολλά σχολεία αρχίζουν να λένε: "Αν ο σκοπός μας είναι να βοηθήσουμε τους μαθητές να μάθουν, αυτό αποδεικνύεται ότι είναι όφελος και όχι ζημία"", δήλωσε ο Murray.

Η Betty Warren, νηπιαγωγός στο δημοτικό σχολείο Banyan στην κομητεία Broward της Φλόριντα, δήλωσε ότι πάντα βρίσκει χρόνο για να χαλαρώνουν οι μαθητές της. Ακόμη και όταν δίδασκε σε ανώτερες τάξεις, έβαζε τους μαθητές της στο μαθηματικό κλαμπ να κάνουν χούλα χουπ ή να χοροπηδάνε με μπάλες ενώ έκαναν τον πίνακα της διαίρεσης.

"Τους είναι δύσκολο να κάθονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οπότε τα διαλείμματα είναι πολύ χρήσιμα. Είναι πιο συγκεντρωμένοι και έτοιμοι να ηρεμήσουν, να ακούσουν και να μάθουν", είπε. "Επιπλέον, κάνει το σχολείο διασκεδαστικό. Πιστεύω πολύ ότι πρέπει να είναι διασκεδαστικό".

Επιστρέφοντας στο Αρκάνσας, η Della Rosa αστειεύεται ότι αισθάνεται σαν να είναι "επιτέλους σε θέση να εκπληρώσει την προεκλογική υπόσχεση που έδωσα όταν ήμουν στην πέμπτη τάξη και έβαζα υποψηφιότητα για πρόεδρος της τάξης: περισσότερα διαλείμματα για όλους".